Murat Kurum; Kentsel dönüşümde kira yardım bedellerini artırıyoruz

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, 17 Ağustos 1999 Depremi’nin yıl dönümünde İstanbul’da gazetecilerle bir araya geldi. Bakan Murat Kurum, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 19 Ağustos’ta Türkiye’nin en büyük dönüşüm örneği olan 60 bin konutluk ‘Esenler Kentsel Dönüşüm Projesi’ kapsamında tamamlanan 1’inci etap teslim töreni hakkında da ön bilgi verdi. 

Bakan Kurum, Marmara depreminin üzerinden 23 yıl geçmesine rağmen acıların hala taze olduğunu belirterek hayatını kaybeden tüm vatandaşlara rahmet diledi.

"Evine girmemiş hiçbir depremzede kalmayacak"

Bakan Kurum, tüm ekibiyle birlikte vatandaşlara söz verdiği gibi deprem konutlarını teslim ettiklerini söyleyerek ‘’İki yıl önce Elazığ, Malatya'da büyük bir deprem yaşandı. Hemen olay olur olmaz iki saat sonra oradaydık. Elazığ' ve Malatya'da yaklaşık iki ay, sokak sokak tüm alanları gezdik.  Elazığ ve Malatya'da yaklaşık 30 bin 700 konutun,  yine 5 bin köy eviyle hepsinin mahalle mahalle, zemin artı beş katı geçmeyecek şekliyle bir kentsel tasarım anlayışıyla çizdik. TOKİ Başkanlığımız eliyle de 1 yılda teslim edeceğiz dedik ve bir yıldan daha önce teslimlerimizi başlattık. Bugün hamdolsun Elazığ ve Malatya'da yaklaşık 36 bin 500'e yakın bağımsız bölümün teslimini yaptık. İzmir'de yaşadığımız depremde de aynı afetlerde ne yapıyorsak İzmir'imizde de aynı anlayışla oradaydık. Bayraklı'da hızlı bir kentsel dönüşüm çalışmasına başladık. Burada da 5 bin 61 konutla İzmir'in tarihinde böyle bir dönüşüm projesi yok. Hızlı bir şekilde konutlarımızı bir yıl sürecinde tamamlayarak teslim etmeye başladık. Bu yıl sonuna kadar İzmir'de evine girmemiş hiçbir depremzede kalmayacak" diye konuştu.

"Projenin hiçbir tarafında rant yok"

Esenler’de örnek gösterilecek bir kentsel dönüşüm sürecinin yürütüldüğünü ifade eden Bakan Kurum ‘’Projenin hiçbir tarafında rant yok. Hiçbir tarafında vatandaşa rağmen bir iş yok. Tamamen İstanbul'a Esenler'e değer katacak ve örnek şehircilik modelini ortaya koyacak bir anlayışla tasarlandı. 60 bin konutluk bu projenin ilk etabında 4 bin 941 konutun ihalesini yaptık. Konutların 2 bin 30'unu tamamladık. Teslim etmeye hazır hale getirdik. 19 Ağustos, Cuma günü Sayın Cumhurbaşkanımızın teşrifleriyle vatandaşlarımıza konutları teslim edeceğiz. 2 bin 833 konutu da etaplar halinde vatandaşlarımıza teslim etmek suretiyle bu dönüşümü hızlı bir şekilde yapıp Esenler'deki riskli yapı sorunu bertaraf edeceğiz. Bugün İstanbul'un en büyük sorunlarından bir tanesi depremdir, riskli binalardır. Ülkemizin şu an yüzde 66’sı deprem riski altındadır.  Nüfusumuzun yüzde 71'i bu alanlarda yaşıyor. Yaşanan her depremde şunu gördük; sağlıksız gerçekten içinde oturmamamız gerek binaların camlarımızı aldığına şahit olduk. Bu çerçevede de Sayın Cumhurbaşkanımızın öncülüğünde önemli bir kentsel dönüşüm seferberliği başlattık. İstanbul'umuz da 1,3 milyon riskli konutumuz var. Bunların da 230 bininin acilen dönüşmesi gerekiyor. Bakanlık olarak İstanbul'umuzda bugüne kadar 300 bin konutun dönüşümünü tamamladık ve toplam büyüklüğü 412 milyon metrekare olan 188 farklı alanda çalışmamızı yürütüyoruz.  İstanbul'un 39 ilçesinin tamamında projelerimiz var. Her geçen gün bunlara yenisini ekliyoruz. Örnek projeler olsun istiyoruz. İstanbul ölçeğine baktığımızda Fikirtepe kangren olmuş bir sorundur, problemdir. Bu çerçevede 15 bin konutluk bir kentsel dönüşüm projesini Emlak Konut Genel Müdürlüğümüz eliyle yürütüyoruz.” dedi.

"İstanbul’un riskli bölgelerinde irade oluşturduk"

İstanbul’da yürütülen çalışmalara değinen Bakan Kurum, ‘’Çamlıca Camimizi İstanbul'a değer katacak bir proje olarak hayata geçirdik.  Sütlüce ve Kara Mahallelerinde toplam 5 bin konutluk bir dönüşüm içerisindeyiz. 2 bin konutun ihalesi yapıldı. 800'ü tamamlandı, teslim edildi. Tekirtepe'de 1.100 konutu teslim ettik. Kartal’da Yunus apartmanı çökmüştü. 6 ay geçmeden konutlarımızı bitirdik, teslim ettik. Kağıthane'de, bütün bölgede kapsamlı bir dönüşüm sürecini başlattık ve yaklaşık 800 konut yine bu yıl içerisinde tamamlanıp vatandaşlarımıza teslim edilecek. Gaziosmanpaşa'da 6 bin konutluk projemiz kapsamında konutlarımız tamamlandı. Bu saydığım ilçelerin hepsinde 140 bin kentsel dönüşüm projesini yürütüyoruz. İstanbul'daki riskli bölgelerimizde kullanmak üzere bir irade ortaya koymuştuk. Bu irade çerçevesinde de hızlı bir şekilde TOKİ Başkanlığımız konutlarımızın ihalesini yaptı. Alt Yapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürlüğümüz, Belediyemizle birlikte vatandaşımızın taşınma sürecini görüştüler. 2 bin 30 konutu teslimi 17 Ağustos'un yıl dönümünde olması, bizim için çok önemli’’ ifadelerini kullandı.

"Önceliğimiz milletimizin canıdır"

Kentsel dönüşüm sürecinin topyekün yürütüldüğünü belirten Kurum, ‘’Eleştirmek çok kolay. Yani projeyi beyan edebilirsiniz. 'Yüksek oldu, alçak oldu. Biraz daha fazla olabilirdi. Bu eleştirileri yapmak en kolayı. Ancak karşınızda bir can meselesi var, aile var. Ailenin yok olması var. Önceliğimiz bizim vatandaşımızın, milletimizin canıdır. Bu önceliklerle hareket ediyoruz ve ne zaman bir sel, afet, deprem yaşadıysak hep milletimizin yanında olmaya gayret gösterdik. Acılarını paylaştık. Acılarını paylaşırken de bir taraftan yeni hayatların resmini çizdik" diye konuştu.

"2035 yılına kadar bütün Türkiye’de dönüşümün başlamasını istiyoruz"

Bakan Murat Kurum konuşmasının ardından basın mensuplarının sorularını yanıtladı.

Kurum, 2035 yılına kadar ki konut yapımı hedefleri, inşaat maliyetlerinin artışı sorusuna ilişkin şunları söyledi:

‘’Tüm Türkiye’de 6,8 milyon riskli konut söz konusu. Bunların 1,5 milyonunun acilen dönüşmesi gerekiyor. İstanbul ölçeğinde ise 1,3 milyon konuttan acilen dönüşmesi gereken 230 bin konut var. Bugüne kadar hem yapı denetim sistemiyle, hem kentsel dönüşümle hem sosyal konut uygulamasıyla birlikte 3 milyon konutun dönüşümünü sağladık. Ülkemizdeki yapı stoğunun yaklaşık yüzde 65’ini güvenli hale getirdik. Önemli bir mesafe kat edildi. Yeni inşaatlar bu tedbirler çerçevesinde yapılmaktadır. 1999 öncesi yapıların riskli olduğunu gördük. 2035 yılı için bir hedef koyduk. Her yıl 300 bin acil öncelikli dönüşmesi gereken konutları önümüzdeki 5 yıllık süreçte 6,8 milyon konuta ilişkin dönüşümü gerçekleştirmeyi hedefliyoruz. Bu ülkede evi olmayan tek bir dar gelirli vatandaşımız kalmayana dek bu çalışmalarımızı yürüteceğiz. 2035 yılına geldiğimizde vatandaşımız yapan, yapmayan, yapamayanı ayırt edecektir. Biz de 2035 yılına kadar bütün Türkiye’de bu dönüşümün başlamasını istiyoruz. Maliyetler artıyor. Tüm dünyadaki tedarik zincir kira fiyatlarını arttırıyor. Tedarik zincirinin bugün normale dönmesiyle gerilediğini düşünüyoruz.’’ dedi.

Kurum, pandemi dönemi dahil olmak üzere tüm sektörlere destek olunduğunu belirterek Cumhuriyet tarihinin en büyük sosyal konut projesinin eylül ayında duyurulması karşısında konut fiyatları ve kiralarda düşüşler görüldüğünü söyledi.

"Emlak Konut tarından tüm sektörlerin dahil olacağı konut kampanyasına destek olacağız"

Bakan Kurum, konut kampanyasını eylül ayında Emlak Konut Genel Müdürlüğü koordinasyonunda yapılacağını belirterek ‘’Türkiye'de orta ve orta üstü proje yapan tüm sektörün içine dahil olacağı, bizim de bizzat bu projeye destek olacağımız bir kampanyayı Emlak Konut Genel Müdürlüğümüz daha önce de yapmıştı. Şimdi de inşallah tüm sektörle gayrimenkul firmalarıyla birlikte eylül ayı içerisinde bu süreci başlatacaklar. Eylül ayında konut seferberliğimiz TOKİ Başkanlığımız eliyle başlayacak. Topyekun bütün sektör olarak vatandaşımızın bu noktada yanında olmaya devam edeceğiz. Kentsel dönüşümle ilgili artan maliyetler çerçevesinde desteğimizi 600 bin liraya,  600 baz puanı çıkaracak çalışmayı yaptık. Sayın Cumhurbaşkanımızın onayıyla inşallah bu destekleri bundan sonra vermeye devam edeceğiz. Yine bir düzenleme yaptık. Belediyelerimizle yapacağımız kentsel dönüşüm projelerinde belediyelerimize yüzde 50'ye kadar faiz desteği vereceğiz. Kirayla ilgili güncel şartlara göre biz de artışlarımızı yapıyoruz’’ dedi.

"Kentsel dönüşümde kira desteği 1.150 TL’den 1.500 TL’ye çıkarıyoruz"

Bakan Kurum, kentsel dönüşüm bölgelerindeki kira desteğinin 1.150 liradan 1.500 liraya çıkarılmasına ilişkin güncelleme yapılacağını belirterek ’’Kira desteğinin hemen güncelleyeceğimizi müjdeleyebiliriz, İstanbul’daki konut kira yardımını bugün itibariyle 1.150’den 1.500 liraya; bazı bölgelerde 2 bin liradan 2 bin 600 liraya çıkarıyoruz.’’ dedi.